Steenfabriek Nuance (Wienerberger BV)
(Heukelom-Smal/Nu)Steenfabriek Nuance (Wienerberger BV)
Steenfabriek oktober 2018
Tegen het einde van eerste wereldoorlog werd in Heukelom de steenfabriek "Sint Anthonius" opgericht die in 1924 werd omgedoopt in "Nuance".
De steen, die er gemaakt wordt is van de zware klei uit de uiterwaarden langs de Maas, en is zeer bekend om de mooie kleuren in paars en blauw, en sterk genuanceerd. Hiervan worden zowel machinale- als handvorm-stenen gemaakt.
Tijdens de oorlog heeft de fabriek
stil gelegen. In 1944 is tijdens de bevrijding is de fabriek vrijwel geheel verwoest. Toch kon op 16 september 1946 weer gestart worden dankzij grote steun en medewerking van Wederopbouw van fabrieken te Nijmegen.
Pas in de jaren vijftig ontstond er industrie op grotere schaal op het industrieterrein wat werd aangelegd tussen Bergen en Heukelom.
Op 24 oktober 2024 werd het 100-jarig jubileum van steenfabriek Nuance gevierd.
Ter gelegenheid hiervan werd in de Alverman in Afferden een lezing gegeven door Marcel Dings, schrijver van het boek Stenen en pannen over de grofkeramische industrie in Limburg. Ook heeft het Dorpsarchief oude foto’s en films van de steenfabriek vertoond.Oudst bewaarde steen St. Antonis Heukelom
Mallen voor de stenen
Gedroogde stenen
Verschillende kleurstoffen voor de stenen
Voorgeschiedenis Steenfabriek en villa Angelbeck
De maasklei is zeer geschikt voor de vervaardiging van stenen. Vandaar dat Sjang Clevers de steenfabriek in Heukelom bouwt. Zo ontstaat er werkgelegenheid voor de bevolking in Afferden en omgeving. Het lijkt erop dat de zaken goed gaan, want Sjang Clevers bouwt in die tijd ook huize Angelbeck, in de volksmond “de villa”.

De voorspoed is van korte duur. In 1924 wordt het faillissement van de steenfabriek op naam van J. Clevers-Hohnrath, de vrouw van Sjang Clevers, uitgesproken. De fabriek wordt overgenomen door de heren Boerland en Van de Kun en voortgezet onder de naam “Nuance”.
Het is niet duidelijk wat de bestemming van het huis de jaren daarna is geweest. In 1931 breekt brand uit in de villa en deze brandt geheel uit. Enige tijd later staat een koopman uit Voorburg, sedert enkele jaren eigenaar van “Slot Angelbeck” zoals dit in de krant wordt genoemd, voor de rechtbank terecht wegens uitlokking tot brandstichting. Er is waarschijnlijk sprake van verzekeringsfraude. De krant meldt in datzelfde jaar: “De afgebrande villa “Angelbeck” zal opgebouwd worden door de aannemers Verstegen en Van Oijen, alhier …”. In de loop der jaren zijn er verschillende plannen voor het pand: landbouwschool, ambtswoning voor de burgemeester en ontspanningsoord “… in den geest als hotel “De Plasmolen””. Geen van de plannen wordt echter uitgevoerd en het pand staat lange tijd leeg.
Sjang Clevers blijft in Afferden wonen en is jarenlang prominent (bestuurs)lid van de fanfare en ook wethouder van de gemeente Bergen (1922-1935). Het echtpaar heeft blijkbaar geen kinderen (naar verluidt alleen een aangenomen dochter) en Maria Hohnrat zet zich in voor buitenlandse kinderen. In 1924 wordt zij daarvoor door de Oostenrijkse regering onderscheiden met het ereteken van het Rode Kruis.
Als Afferden en omgeving in het najaar van 1944 in de frontlinie komt te liggen en vanaf de overzijde van de Maas onder vuur wordt genomen, wordt de villa verwoest. Zo komt een einde aan een relatief kort en onfortuinlijk bestaan van dit imposante bouwwerk. Sjang Clevers en zijn vrouw komen in oktober 1944 door oorlogsgeweld om het leven. Zij wonen dan in Venray, maar overlijden in Venlo, wellicht in het ziekenhuis aldaar. Sjang overlijdt op 13 oktober 1944 en zijn vrouw kort daarna op 24 oktober. In de overlijdensakte wordt het beroep van Sjang Clevers aangegeven: crisis-ambtenaar.
Alleen vier pilaren van de toegangsweg herinneren aan het verleden en rond 1958 wordt op deze plaats een boerderij gebouwd. In 2015 komen de pilaren nog in het nieuws.Op de foto uit 1919 villa Angelbeck met in de inzet Sjang Clevers en zijn vrouw in de tuin van de villa
Zuilen voormalige villa Angelbeck wijken voor fietspad
Voor de verbreding van het fietspad langs de N271 tussen Bergen en Heijen is inmiddels een groot aantal bomen gekapt. Bouwkundige constructies zoals hekwerken en zuilen worden in overleg met de eigenaar verplaatst. Bij voormalige stoeterij Angelbeeck ter hoogte van Heukelom zijn vorige week donderdag vier monumentale zuilen langs de oprijlaan naar het pand met zwaar materieel verzet.De vier gehavende zuilen maakten tot aan het eind van de Tweede Wereldoorlog deel uit van het riante landhuis Angelbeck. Dit landhuis dat in de volksmond ook wel ‘de villa’ werd genoemd is tijdens de Eerste Wereldoorlog in opdracht van Sjang Clevers gebouwd, gelijktijdig met de bouw van de steenfabriek ‘St. Antonius’ eveneens in Heukelom. In 1924 heeft Clevers de fabriek wegens financiële moeilijkheen verkocht en huize Angelbeck verlaten.
In de jaren dertig leefden er plannen om op deze locatie de landbouwschool onder te brengen en de villa te bestemmen tot ambtswoning voor de burgemeester van Bergen. Zover is het niet gekomen omdat de gemeente met de toenmalige eigenaar geen overstemming kon bereiken over de koopprijs. Aan het eind van de Tweede wereldoorlog is het pand door oorlogsgeweld verwoest. De vier zuilen dragen nog steeds de sporen van die tijd.
De huidige eigenaar heeft in de naderhand gebouwde boerderij stoeterij Angelbeeck alsmede een zadelmakerij en bed en breakfast gerealiseerd waar gasten over de hele wereld onderdak vinden en hebben gevonden. In verband met de malaise in de paardenwereld is overigens de stoeterij opgeheven. De eigenaar overweegt de monumentale, door oorlogsgeweld gehavende zuilen op termijn zo mogelijk met subsidiegelden te laten herstellen.
Bron: Maas- en Niersbode
Met dank aan: Dorpsarchief Afferden
Op onderstaande foto de zuilen langs de fietspad en ingang van de B&B (2024)
Rechts de Steenfabriek
Groepsfoto tijdens 25 jarig bestaan
Groepsfoto tijdens 40 jarig bestaan
Artikel Maasduinen Courant augustus. 2024
Voetbalelftal van de steenfabriek ± 1949
1 Lei van de Heijden 2 Wim van de Heijden 3 Dries van Elsbergen
4 Ton Derks 5 Antoon Jansen 6 Jan Derks 7 Chrit Mooren 8 Fren Swertz 9 Piet Mooren 10 Thei Swertz 11 Jan Mooren
Fotoalbum Steenfabriek "Nuance" :